درمان کم خونی دغدغه افراد با علائم کم خونی است و باید علت کم خونی را جستجو کرد.
آیا می دانید کم خونی به چه معناست؟
وقتی به اندازه کافی بدن شما گلبول های سالم قرمز نداشته باشد می گویند دچار کم خونی شده اید. خون انسان از دو بخش پلاسما و سلول تشکیل شده است. سلول های خونی که ۴۵ درصد خون را شامل می شوند از گلبول های سفید و قرمز به همراه پلاکت تشکیل شده اند.
کم خونی انواع مختلفی دارد که نحوه ابتلا و درمان هر کدام با هم فرق می کند.
هر آنچه که در رابطه با کم خونی ضروری است که بدانیم
انواع و علت کم خونی:
کم خونی ناشی از فقر آهنآنمی به معنا این است که سلول های خونی دچار کمبود هموگلوبین شده اند. هموگلوبین یک پروتئین در گلبول قرمز است که وظیفه اکسیژن رسانی را دارد.
لازمه ساخت هموگلوبین آهن می باشد و معمولا کمبود میزان هموگلوبین سلول خونی به دلیل فقر آهن رخ می دهد. اگرچه به دلایل دیگر هم ما دچار کم خونی می شویم ولی رایج ترین نوع کم خونی به دلیل فقر آهن رخ می دهد.
معمولا از ابتدای مواجهه شدن با کم خونی متوجه آن نمی شویم ولی با مرور زمان که میزان هموگلوبین کم می شود و با گذر زمان با کمبود بیشتر هموگلوبین مواجهه می شویم علائم آشکار می شود.
کم خونی آپلاستیکاین نوع کم خونی زمانی رخ می دهد که مغز استخوان قادر به ساخت گلبول قرمز نباشد. بدن دچار کمبود گلبول قرمز خواهد شد و منجر به کم خونی می شود.
کم خونی داسی شکلاین یک نوع بیماری می باشد که باعث تغییر شکل گلبول های قرمز خون می شود. سلول های قرمز خون داسی شکل می شوند. هموگلوبین این سلول های خونی به صورت غیر طبیعی هستند و سلول های داسی شکل به هم چسبیده هستند و می توانند باعث توقف جریان خون شوند.
علت کم خونی ناشی از کمبود ویتامینکمبود ویتامین B12 در بدن که ویتامین لازم برای تولید هموگلوبین می باشد ، ما را دچار کم خونی می کند.
تالاسمییک نوع اختلال ارثی است که بدن توانایی تولید میزان کافی گلبول های قرمز را ندارد.
کم خونی به علت خونریزیخونریزی بیش از حد در دوران قاعدگی و یا به دلیل آسیب و جراحت منجر به کم خونی می شود.
میزان و شدت کم خونی را از کجا تخمین میزنند؟
میزان و شدت کم خونی را معمولا از روی هموگلوبین خون مشخص می کنند. وقتی میزان سطح هموگلوبین خون حدود ۱۰ گرم در دسی لیتر باشد می گویند فرد دچار کم خونی خفیف شده است. اگر میزان هموگلوبین خون فردی بین ۸ تا ۱۰ گرم در دسی لیتر باشد دچار کم خونی متوسط شده است. اگر فردی سطح هموگلوبین خونی بین ۶/۵ تا ۸ گرم در دسی لیتر داشته باشد دچار کم خونی شدید شده است. سطح هموگلوبین کمتر از ۶/۵ به شدت خطر ساز بوده است و زندگی را دچار تهدید می کند.
ما تا این قسمت مقاله با دلایل به وجود آمدن کم خونی و شدت کم خونی آشنا شدیم و در ادامه می خواهیم با علائم کم خونی و نحوه درمان کم خونی ها تا حدودی اطلاع کسب کنیم.
چه کسانی بیشتر در معرض کم خونی هستند؟
زنان و کودکان بیشتر از مردان در معرض کم خونی قرار دارند.
کم خونی در دوران بارداری شایع تر است.
مصرف داروهای زیاد یک عامل موثر در ابتلا به کم خونی است.
بیماری های گوارشی باعث کم خونی می شود.
علائم کم خونی چیست؟
علایم کم خونی با توجه به سن و وضعیت بدن هر فرد متفاوت است. علائم کم خونی در کودکان و در مردان و زنان می تواند با هم تفاوت داشته باشد.
ما در این مقاله سعی بر آن داریم که با هم با چند تا از علایم کم خونی آشنا شویم.
شاید با دیدن این علایم به این نتیجه برسیم که دچار کم خونی شده ایم ولی بدانید همیشه این نشانه ها درست نیست. بهترین راه مراجعه به پزشک و انجام آزمون های تشخیصی است.
خستگی های مفرط
احساس خستگی یکی از شایع ترین علائم کم خونی می باشد که بیشتر افراد مبتلا به کم خونی ممکن است آن را تجربه کنند. زیرا دلیل اصلی کم خونی کم بودن هموگلوبین است. زمانی که هموگلوبین کم باشد میزان اکسیژن رسانی به بافت ها کم می شود و باعث کم شدن انرژی بافت ها و ماهیچه ها می شود و فرد احساس خستگی می کند.
توجه داشته باشید که علاوه بر مورد ذکر شده وقتی هموگلوبین کم باشد خون غنی از اکسیژن می شود و قلب باید بیشتر فعالیت کند و ما را خسته می کند.
با توجه به این که خستگی یک امری رایج در زندگی پر دغدغه روزمره به حساب می آید تشخیص کم خونی تنها با این نشانه سخت است.
تنگی نفس و کم خونی
همان طور که اشاره کردیم با کم شدن سطح هموگلوبین اکسیژن رسانی مختل شده و بافت ها و ماهیچه ها انرژی خود را نمی توانند تامین کنند و این بدان معنی است که ما قادر به انجام کار های عادی مثل پیاده روی نخواهیم بود در نتیجه بدن با افزایش سطح تنفس رو برو می شود و در تلاش هست اکسیژن بیشتری را دریافت کند.
رنگ پریدگی یکی از علائم کم خونی
پوست رنگ پریده نشانه کم خونی می باشد. با توجه به این که رنگ قرمز خون به دلیل هموگلوبین خون می باشد در نتیجه کم بودن هموگلوبین خون باعث کم شدن قرمزی خون می شود و رنگ سالم خون افراد مبتلا به آنمی از بین می رود. رنگ پریدگی ممکن است در تمام قسمت های بدن دیده شود.
رنگ پریدگی بیشتر در زمان ابتلا به کم خونی شدید یا متوسط نمایان می شود. اگر زیر پلک های خود رنگ زرد یا صورتی روشن مشاهده می کنید ممکن است نشانه کمبود آهن و کم خونی باشد.
ناخن های شکننده به علت کم خونی
یکی از علایم کم خونی داشتن ناخن هایی شکننده و قاشقی شکل است که کولیونشیا نام دارد.
در زمان ابتلا به کم خونی ناخن ها به راحتی می شکنند و با مرور زمان و افزایش کم خونی به شکل قاشق در می آیند و وسط ناخن ها گود می شود. این عارضه معمولا فقط در زمان کم خونی شدید رخ می دهد.
مو و پوست آسیب پذیر و خشک نشانه ای از کم خونی
وقتی بدن دچار کمبود اکسیژن می شود مقدار اکسیژنی که دارد را برای عملکرد مهم تر ارگان ها هدایت می کند. مو و پوست در این مواقع دچار کمبود اکسیژن می شوند و خشک و شکننده می شوند. ریزش روزانه مو امری طبیعی است ولی نه میزان زیاد اگه مقدار زیادی ریزش داشته باشید می تواند یک علت کم خونی باشد.
تپش قلب یک علت کم خونی
افزایش ضربان قلب یا همان تپش قلب یک نشانه از کم خونی است و کمبود هموگلوبین به این معنا است که باید قلب برای انتقال اکسیژن فعالیت بیشتری را انجام دهد. این فعالیت باعث افزایش ضربان قلب می شود. در کم خونی های شدید ما ممکن است دچار عارضه بزرگ شدن قلب هم بشویم.
سردرد و سرگیجه یکی از علایم کم خونی
کم خونی و فقر آهن باعث نرسیدن اکسیژن به مغز می شود و رگ های خونی مغز متورم می شود و باعث سر درد می شود.
عوامل بروز کم خونی در مردان چیست؟
علل مختلفی باعث کم خونی در مردان می شود و زندگی آن ها را خطر ساز می کند. از جمله عوامل بروز کم خونی در مردان شامل:
خون ریزی داخلی
یکی از بیشترین و شایع ترین خون ریزی در مردان خونریزی به دلیل زخم معده می باشد. گاهی هم خون ریزی می تواند در اثر وجود یک تومور سرطانی رخ دهد.
بیماری هموروئید یک علت کم خونی در مردان
اغلب آقایان مبتلا به کم خونی ممکن است از همان ابتدای ابتلا به بیماری هموروئید دچار خون ریزی شوند ولی برخی از افراد هم خون ریزی آشکار نداشته و خون با مدفوع پوشیده می شود. ما به شما پیشنهاد می کنیم در صورت داشتن عارضه هموروئید آزمایشات مخصوص را داده تا از بروز خطرات احتمالی بتوانید جلوگیری کنید.
نوشیدن بیش از حد چای
معمولا مردها در طی شبانه روز میزان زیادی چای مصرف می کنند. در داخل چای ماده به نام تانن وجود دارد و این تانن موجود مانع جذب آهن می شود و در نتیجه باعث کم خونی می شود.
مهم ترین علایم کم خونی در مردان چیست ؟
گزینه های زیادی نشانه های کم خونی است. علایمی همانند:
احساس سردرد و خستگی مفرط
حالت تهوع
ریزش مو
احساس وزوز گوش ها
عدم تمرکز کافی
احساس بی حالی
زرد شدن پوست
تپش قلب
میل به خوردن مواد غیر خوراکی مثل کاغذ
حساس شدن به هوای سرد
و…….
این علایم کم خونی فقط در مردان نیست بلکه در خانم ها هم مشاهده می شود.
علائم کم خونی در کودکان
آیا شما تصور می کنید که کم خونی در کودکان مسئله ای تعجب آور است؟
در واقع کم خونی در کودکان یک مشکل عمده ای است که در صورت رعایت نکردن برخی مسائل اتفاق می افتد و باعث خطرات جبران ناپذیری در کودکان می شود.
البته لازم است گفته شود که تعداد کمی از کودکان معمولاً دچار کم خونی می شوند که بیشترین کم خونی ها به دلیل مشکلات ژنتیکی یا به عوامل جغرافیایی محل سکونت مرتبط می شود.
در کودکان معمولا میزان کمی از علائم کم خونی بروز پیدا می کند یا حتی ممکن است کودک هیچ علائمی هم نداشته باشد. به همین دلیل تشخیص این بیماری در کودکان بسیار سخت می باشد.
ما در این مقاله سعی کردیم به تعدادی از علائم کم خونی در کودکان اشاره کنیم تا شما با آن آشنایی پیدا کنید.
خستگی، ضعف، بد خلقی، بی اشتهایی، سردرد، تنگی نفس، رنگ پریدگی پوست، داشتن ناخن های شکننده و وجود خون در مدفوع
اگر هر کدام از این علائم را فرزندان شما دارند ما به شما توصیه می کنیم که فرزند شما حتما زیر نظر یک پزشک اطفال مورد معاینه قرار بگیرد.
کم خونی شدید
راه زیادی برای درمان کم خونی وجود دارد و پزشکان معمولا برای درمان از مکمل های آهن استفاده می کند و روش های دیگری برای درمان وجود دارد ما در این قسمت از مقاله می خواهیم به بخشی از آن ها بپردازیم.
اگر شما مبتلا به کم خونی شدید شده اید برای درمان باید حتما به پزشک مراجعه کنید. اولین اصل درمان تشخیص بیماری است.
درمان با توجه به سن و علت برای هر فرد فرق دارد.
مثلا اگر فردی دچار کمبود آهن باشد پزشک برای درمان کمبود آهن از قرص های مکمل آهن همانند قرص ایزی آیرون که در داروخانه اینترنتی دارشید هم موجود می باشد تجویز می کند.
کپسول های ایزی آیرون را پزشک معمولا با دوز مصرفی روزانه یک عدد تجویز می کند. این میزان دوز تامین کننده ۲۸ میلی گرم از نیاز روزمره آهن فرد می باشد.
مصرف مکمل های آهن را باید حداقل ۳ماه پس از طبیعی شدن آزمایش خون ادامه داد.
مصرف این مکمل ها برای خانم هایی که سابقه کم خونی دارند بسیار مناسب است.
ایزی آیرون دارای ویژگی هایی همانند درمان کم خونی، موثر در تبدیل سوخت و ساز بدن به انرژی و کمک به تقویت سیستم ایمنی بدن و… می باشد.
مکمل هایی که در درمان کم خونی موثر است
قرص آهن گلدن لایف کپسول آیروویت ویتانتمامی این کپسول ها و مکمل ها در داروخانه اینترنتی دارشید موجود می باشد.
علاوه بر مصرف مکمل ها داشتن یک رژیم غذایی هم بسیار موثر است.
درمان خانگی کم خونی
اگر دچار کم خونی شده اید نترسید شما می توانید با داشتن یک زندگی سالم برای تغییر وضعیت تلاش کنید و با راهکار های مختلف به درمان کم خونی خود بپردازید.
مصرف ویتامین c روزانه خود را افزایش دهید
کم خونی تمایل زیادی به تضعیف سیستم ایمنی دارد و احتمال ابتلا افراد به عفونت ها و باکتری ها را زیاد می کند. مصرف ویتامین c علاوه بر جذب بهتر آهن به تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار کمک می کند.
مصرف روزانه سبزیجات را افزایش دهید
سبزیجات منبع خوبی از کلروفیل می باشند. سبزیجاتی مانند اسفناج، کلم بروکلی و کرفس سرشار از کلروفیل است و سرشار از منابع آهن می باشند.
نوشیدنی های خونساز را فراموش نکنید
آب انار، آب چغندر و آب آلبالو به عنوان نوشیدنی های سازنده خون می باشد و همچنین باعث تصفیه خون می شوند. این نوشیدنی ها منبعی از آهن و پتاسیم و مس هستند. اگر این آب میوه ها را به طور طبیعی مصرف کنیم سطح انرژی خود را بالا برده و سبب تقویت سطح انرژی بدن می شود.
میوه ها
شلیل منبعی از آهن نیست ولی به دلیل وجود ویتامین c کمک بسیار زیادی در جذب آهن می کند و می تواند در درمان کم خونی موثر باشد.
هر چه میزان ویتامین c در ماده غذایی بیشتر باشد آهن بهتر می تواند جذب بدن شود.
همان طور که در جریان هستید مواد غذایی کمی وجود دارد که حاوی ویتامین c باشد برای همین مصرف شلیل و میوه ها و مواد غذایی که حاوی ویتامین C هستند برای جذب بهتر آهن ضروری اند.
شما اگر برای درمان کم خونی خود از مکمل های آهن مثل مکمل ایزی آیرون استفاده می کنید می توانید برای جذب بهتر همراه با مکمل یک لیوان آب شلیل مصرف کنید.
موز این میوه سرشار از آهن بوده و این میزان آهن موجود در تولید هموگلوبین و درمان کم خونی موثر است.
توصیه می شود افرادی که دچار کم خونی هستند کیوی مصرف کنند. یک فنجان کیوی ۳ گرم از نیاز روزانه به آهن یک خانم سالم را تامین می کند.
انار این میوه را به عنوان یک ابر غذا می شناسند و منبعی از آهن، کلسیم، قند و پروتئین می باشد. مصرف انار علایمی مثل سر درد و سرگیجه را کم می کند.
سیب
همیشه شنیده اید با خوردن روزانه یک عدد سیب سلامتی خود را تضمین کنید. سیب میوه ای غنی از آهن می باشد. میل کردن روزانه چند عدد سیب باعث تامین نیاز روزانه بدن به آهن می شود.
توجه !
مصرف ویتامین N همراه با سبزیجات و سایر منابع جذب آهن را ۴ برابر می کند. کلم بروکلی، گوجه فرنگی، مرکبات، کیوی، ریواس، نارنگی و توت فرنگی منابع ویتامین N می باشند که مصرف این ها همراه با مواد غذایی آهن دار جذب آهن را افزایش می دهد.
اسید مالیک و تارتاریک که در سیب زمینی، کدو، گوجه فرنگی و شلغم وجود دارد کمک بسیار بزرگی در درمان کم خونی می کند.
آب مس
ما به شما توصیه می کنیم آب را در داخل ظرف مسی نگهداری کنید. زیرا مواد معدنی موجود در مس باعث تامین نیاز بدن به مواد معدنی می شود.
مصرف خرما و کشمش
این دو میوه خشک حاوی آهن و ویتامین C است. آهن این میوه ها به سرعت جذب بدن می شوند. مصرف این میوه ها به شما انرژی می دهد.
مواد غذایی مانند:گوشت قرمز و جگر
تخم مرغ و مرغ
ماهی و غذاهای دریایی
میوه های خشک مثل زردآلو و آلو
نان و غلات
حبوبات و دانه ها
مغزها و…
درمان کم خونی در طب سنتی
غذا های خون ساز در طب سنتی دارای تنوع بسیار زیادی هستند. در طب سنتی روش ها و منابع غذایی بسیار زیادی برای کم خونی وجود دارد.
با توجه به مطالعات طب سنتی ما بر این رسیده ایم که غذاهای خون ساز دارای تنوع زیادی اند. غذاهایی که طبع گرم و تر دارند بسیار محرک خون سازی هستند. این غذا ها روی شخصیت افراد و رفتار ها اثر می گذارد.
در طب سنتی غذا های خون ساز را به نام غذا های دمساز می شناسند. هوا یکی از غذا های دمساز می باشد. هرچه هوا تمیز تر باشد خون لطیف تری تولید می شود.
یکی دیگر از غذاهای خونساز عسل می باشد. عسل در طب سنتی معروف به صالح الکیموس است. وقتی عسل وارد کبد می شود سریع تبدیل به خون می شود.
یک ماده غذایی دیگر که در طب سنتی اشاره شده است کنجد است. متخصصان طب سنتی توصیه می کنند همراه شام هر شب یک قاشق غذا خوری کنجد مصرف کنید.
کنجد علاوه بر جلو گیری از کم خونی برای تقویت موها و چشم هم بسیار مفید است.
یک عامل خونساز دیگر مویز است. در طب سنتی اشاره زیادی به خوردن مویز در صبح ها ناشتا شده است. این ماده غذایی سر شار از آهن می باشد. توصیه طب سنتی بر آن بوده صبح ها نا شتا ۲۱ عدد مویز میل کنید.
تدابیر برای رفع کم خونی در طب سنتی
پیاده راه رفتن بر روی سنگ ریزه ها روزانه ۳۰ دقیقه
کوبیدن پاشنه پا بر روی زمین روزانه ۴۰ بار
قرار دادن تکه آهن در داخل خورش
در طب سنتی به گیاهان و میوه های خون سازی مانند عناب، انجیر، زرشک، یونجه، گزنه و شبدر اشاره شده است.
علاوه بر داشتن یک رژیم غذایی سالم کمک گرفتن از ورزش برای درمان کم خونی بسیار موثر است.
ورزشی مانند یوگا یک راهکار می باشد. تمرینات یوگا برای بهبود گردش خون و جلوگیری از کم خونی موثر است.
بعد از معرفی روش های درمانی خانگی و طب سنتی و همچنین استفاده از مکمل ها، تمرینات یوگا برای درمان کم خونی مخصوصا برای افراد دارای ایسکمی معرفی شده است.
حالت ماهی
وقتی بحث درمان با یوگا می شود نمی توان از ژست ماهی به راحتی گذشت. این عمل برای گردش بهتر خون و کاهش چربی اضافه بسیار موثر است.
ژست مار
یکی از بهترین حرکت های یوگا برای جلوگیری از کم خونی می باشد. این حرکت با کشیدن قفسه سینه، شانه ها و تحریک اندام های شکمی باعث کاهش استرس شده و کمک به کاهش سیاتیک و کم خونی می کند.
نتیجه
داشتن میزان کافی سلول های خونی برای حفظ سلامتی و کارکرد صحیح اندام های بدن ضروری است . باید سعی کنیم با داشتن یک رژیم غذایی سالم و درست و انجام ورزش از بروز کم خونی جلوگیری کنیم. درصورتی که مبتلا به کم خونی شدیم جای نگرانی نیست راه های زیادی برای درمان آن وجود دارد.
ما در این مقاله سعی کردیم تا حدودی به علت کم خونی و علائم کم خونی بپردازیم و همچنین با راه های مقابله با کم خونی شما را آشنا کنیم و بگوییم نگران نباشید کم خونی قابل درمان است.
شاد و سلامت باشید.